Kontrola wszystkich czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych jest najlepszą formą zapobiegania groźnych dla życia incydentów niedokrwiennych. Jednym z głównych modyfikowalnych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych jest cukrzyca typu 2. Leczenie nowoczesnymi, kompleksowo przebadanymi molekułami hipoglikemizującymi przekłada się na dobrą kontrolę tej choroby i poprawę rokowania pacjentów. Omawiany opis przypadku stanowi przykład wykorzystania semaglutydu w prewencji pierwotnej u pacjenta z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym.
Dział: Diabetologia
Liczba osób chorych na cukrzycę stale się zwiększa, a populacja chorych na cukrzycę w Polsce przekracza obecnie trzy miliony chorych. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (PTD) w algorytmach leczenia cukrzycy typu 2 uwzględnia nową grupę leków hipoglikemizujących – agonistów glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1). Leki te wykorzystują efekt inkretynowy w organizmie, nasilają sekrecję insuliny w odpowiedzi na posiłek zawierający węglowodany i zapobiegają hiperglikemii poposiłkowej. Dodatkowo hamują sekrecję glukagonu przez komórki β trzustki i zmniejszają wątrobową produkcję glukozy, opóźniają opróżnianie żołądka. W mechanizmie podwzgórzowym zmniejszają również apetyt. Pozwalają na obniżenie hemoglobiny glikowanej średnio o 1%, przy równoczesnym małym ryzyku hipoglikemii. W artykule przedstawiono opis przypadku chorej z niewyrównaną cukrzycą typu 2, u której w terapii poza metforminą zastosowano semaglutyd.
Głównym problemem współczesnej diabetologii są powikłania makroangiopatyczne, które prowadzą do rozwoju powikłań sercowo-naczyniowych. Leczenie cukrzycy musi obejmować przede wszystkim wyrównanie zaburzeń metabolicznych manifestujących się nie tylko poprzez hiperglikemię, ale także dyslipidemię i nadciśnienie tętnicze. Tylko terapia nakierowana na kontrolę tych zaburzeń może istotnie zmniejszyć zagrożenie dla stanu zdrowia i przeżycia chorych. Niebagatelną, choć wtórną rolę odgrywają leki, dzięki którym udaje się skorygować te zaburzenia.
Metformina to jeden z najstarszych doustnych leków przeciwcukrzycowych obecnych na rynku. Co ważne, lek ten wciąż jest lekiem numer jeden w leczeniu chorych na cukrzycę typu 2 i to na wszystkich etapach zaawansowania choroby. Jej biodostępność wynosi 50–60%, średni okres półtrwania to 2–4 godzin, wydalana jest przez nerki. W pracy przedstawiono aktualne informacje na temat słabo znanego działania metforminy, leku mogącego w istotny sposób wpływać na wydłużenie przeżycia pacjentów, w tym chorych na cukrzycę typu 2.
Metformina to jeden z najstarszych doustnych leków przeciwcukrzycowych obecnych na rynku. Co ważne, lek ten wciąż jest lekiem numer jeden w leczeniu chorych na cukrzycę typu 2 i to na wszystkich etapach zaawansowania choroby. Jej biodostępność wynosi 50–60%, średni okres półtrwania to 2–4 godzin, wydalana jest przez nerki. W pracy przedstawiono aktualne informacje na temat słabo znanego działania metforminy, leku mogącego w istotny sposób wpływać na wydłużenie przeżycia pacjentów, w tym chorych na cukrzycę typu 2.
Wiek podeszły stanowi specyficzny stan w leczeniu cukrzycy ze względu na przedefiniowanie celów terapeutycznych wynikających z ograniczonego okresu przeżycia, schorzeń współistniejących i wpływu na komfort życia. W artykule przedstawiono aktualny stan wiedzy na temat patogenezy, symptomatologii i zasad prowadzenia chorych.
Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna, która nazwana została pierwszą niezakaźną pandemią świata. W ostatnich latach obserwuje się znaczny wzrost liczby osób, u których diagnozuje się cukrzycę. Z jednej strony związane jest to ze skuteczniejszym rozpoznaniem tej choroby, ale z drugiej – z niewłaściwym stylem życia. W artykule przedstawiono najnowsze rekomendacje, zarówno polskie jak i światowe, dotyczące ilości i rodzaju tłuszczu zalecanego w terapii cukrzycy typu 2. Została również przedstawiona analiza składu poszczególnych rodzajów tłuszczów, ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia oleju rzepakowego w prewencji i leczeniu cukrzycy typu 2. Poruszono również temat skutecznej edukacji pacjentów i wskazano właściwe metody komunikacji z pacjentem.
Choroby sercowo-naczyniowe pozostają wiodącą przyczyną zgonów na świecie. Jedną z głównych jednostek chorobowych składających się na spektrum chorób kardiologicznych jest niewydolność serca, która jest odpowiedzialna za znaczący odsetek hospitalizacji pacjentów kardiologicznych i istotne obciążenie finansowe systemów opieki zdrowia. Związek między niewydolnością serca a cukrzycą został dawno opisany, za sprawą obserwacji współistnienia tych dwóch jednostek chorobowych i braku innych uchwytnych przyczyn. Szacuje się, że do 40% pacjentów z niewydolnością serca ma także zaburzenia gospodarki węglowodanowej. Dopiero ostatnio, za sprawą przełomowych wyników badań nad inhibitorami kotransportera 2 glukozy zależnego od jonów sodowych, w populacji pacjentów mocno obciążonych kardiologicznie poświęcono więcej uwagi. Ponadto zostały przedstawione nowe zalecenia w farmakoterapii, które przekładają się na mniejsze ryzyko zgonu. Leki, które pierwotnie zostały zaprezentowane jako nowość dla pacjentów diabetologicznych, obecnie zyskują coraz większą popularność w świecie kardiologii.
Metformina to jeden z najstarszych doustnych leków przeciwcukrzycowych nadal obecnych na rynku. Co ważne, lek ten jest wciąż lekiem numer jeden w leczeniu chorych na cukrzycę typu 2 i to na wszystkich etapach zaawansowania choroby. Metformina jest dimetylową pochodną guanidyny. Jest to zasada, która w żołądku ulega jonizacji i jest wchłaniana w dwunastnicy oraz głównie w początkowym odcinku jelita czczego. Nie wiąże się z białkami i ulega szybkiej dystrybucji do tkanek. Nie podlega również biotransformacji. Jej biodostępność wynosi 50–60%, średni okres półtrwania zaś 2–4 godziny, wydalana jest przez nerki. W pracy przedstawiono podsumowanie obecnej wiedzy na temat metforminy, zarówno jej mechanizmu działania, zastosowania klinicznego, objawów ubocznych, jak i przeciwwskazań do jej stosowania.
Samokontrola glikemii odgrywa olbrzymie znaczenie w leczeniu chorych na cukrzycę, szczególnie leczonych insuliną. Pełny obraz wyrównania cukrzycy można uzyskać jedynie przy zastosowaniu systemu ciągłego monitorowania glikemii w czasie rzeczywistym (real time continous glucose monitoring – rtCGM) lub metodą skanowania (intermittently scanned continuous glucose monitoring – isCGM). Celem artykułu jest omówienie systemów ciągłego monitorowania glikemii obecnie dostępnych dla pacjentów w Polsce.
Częstość występowania cukrzycy (DM) na świecie rośnie, a istotny wzrost obserwuje się zwłaszcza w krajach, w których upowszechnia się zachodni styl życia. Szacuje się, że liczba chorych nadal będzie systematycznie rosła do nawet 629 milionów w 2045 roku. DM dwukrotnie zwiększa ryzyko sercowo-naczyniowe, w tym choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu oraz zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych niezależnie od innych czynników ryzyka. Opublikowane w 2019 r. standardy Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczące postępowania w cukrzycy, stanie przedcukrzycowym i chorobach sercowo-naczyniowych zalecają, że w nowo rozpoznanej cukrzycy typu 2 u chorych z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym lekami pierwszego rzutu są inhibitory kotransportera sodowo-glukozowego 2 (SGLT-2i) lub agoniści receptora glukagonopodobnego peptydu-1 (agoniści GLP-1). Dulaglutyd jest długo działającym agonistą GLP-1, którego skuteczność i bezpieczeństwo jako leku hipoglikemizującego wykazano w dziesięciu badaniach klinicznych w ramach programu AWARD. Co więcej, w dużym randomizowanym badaniu REWIND wykazano jego istotny wpływ na zmniejszenie ryzyka sercowo-naczyniowego.
Cukrzyca jest schorzeniem przewlekłym, w którym powikłania makronaczyniowe stanowią główną przyczynę zgonów. Współistnienie nadczynności lub niedoczynności tarczycy w tej grupie pacjentów dodatkowo pogarsza przebieg chorób układu sercowo-naczyniowego. Znajomość profilaktyki oraz leczenia zaburzeń funkcji tarczycy może uchronić osoby chore na cukrzycę i z chorobami sercowo-naczyniowymi przed groźnymi powikłaniami i zgonem.