Nowe wyzwania w leczeniu niewydolności serca wymagają innowacyjnego i interdyscyplinarnego podejścia. Optymalna farmakoterapia niewydolności serca pozwala na poprawę rokowania, redukcję śmiertelności oraz liczby hospitalizacji z powodu zaostrzeń niewydolności serca. Choć farmakoterapia znacząco poprawiła wyniki leczenia, śmiertelność w tej grupie pacjentów wciąż pozostaje wysoka. Rozwój technologii, personalizacja terapii oraz uwzględnienie psychospołecznych aspektów choroby mogą odegrać kluczową rolę w poprawie wyników leczenia i jakości życia pacjentów. Zintegrowane podejście do terapii może przyczynić się do poprawy wyników leczenia tej grupy chorych.
Autor: Katarzyna Mitręga
dr n. med.; Katedra i Oddział Kliniczny Kardiologii, Wrodzonych Wad Serca i Elektroterapii, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu
Beta-blokery, w tym bisoprolol, są kluczowymi lekami stosowanymi w terapii zaburzeń rytmu serca, takich jak migotanie przedsionków, częstoskurcze nadkomorowe oraz arytmie niedokrwienne. Dzięki selektywnemu działaniu na receptory β1 bisoprolol skutecznie kontroluje częstość rytmu serca, zwalnia przewodnictwo przedsionkowo-komorowe oraz zmniejsza zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen. Jego wysoka selektywność minimalizuje ryzyko działań niepożądanych, co czyni go preferowanym lekiem u pacjentów z chorobami układu oddechowego. Bisoprolol jest szczególnie skuteczny w leczeniu migotania przedsionków oraz w prewencji epizodów częstoskurczu nadkomorowego, a także zmniejsza ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych. Dzięki swojej skuteczności i bezpieczeństwu bisoprolol odgrywa istotną rolę w nowoczesnej terapii zaburzeń rytmu serca.
Nadciśnienie tętnicze (HA) nadal pozostaje jednym z wiodących czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego. Opóźnienie optymalnej farmakoterapii HA o ponad 2,7 miesiąca wiąże się ze wzrostem niekorzystnych zdarzeń sercowo-naczyniowych i zgonu o 18%. Aktualne zalecenia wskazują terapię skojarzoną jako optymalny sposób leczenia, pozwalający na osiągnięcie docelowych wartości ciśnienia tętniczego u większości chorych. Wśród licznych leków hipotensyjnych na szczególną uwagę zasługują zwłaszcza te o długim czasie działania oraz metabolicznie obojętne. To właśnie te cząsteczki gwarantują wysoką skuteczność leczenia przy jednoczasowym niskim ryzyku wystąpienia działań niepożądanych, zwłaszcza w grupie chorych z zaburzeniami lipidowymi oraz węglowodanowymi.
Leki z grupy beta-adrenolityków stanowią standard terapii wielu schorzeń układu sercowo-naczyniowego i nie tylko. Kierując się wyborem leku w danej grupie chorych, należy uwzględnić jego farmakokinetykę, selektywność względem poszczególnych receptorów, lipofilność oraz zdolność do wewnętrznej aktywności sympatykomimetycznej. Terapia beta-adrenolitykiem może stanowić farmakoterapię uszytą na miarę potrzeb i profilu pacjenta.
Antagoniści kanałów wapniowych od wielu lat stanowią standard leczenia hipotensyjnego w wybranych grupach chorych z nadciśnieniem tętniczym. Pomimo dobrego efektu działania oraz neutralności metabolicznej jednym z bardziej istotnych działań niepożądanych, wpływającym na jakość życia chorych, jest występowanie obrzęków obwodowych. Efekt ten jest szczególnie wyraźny po zastosowaniu amlodypiny. Lerkanidypina, z uwagi na wysoką selektywność względem naczyniowych kanałów wapniowych, charakteryzuje się długotrwałym działaniem hipotensyjnym, a przy tym bardzo dobrą tolerancją leku i niewielkim odsetkiem chorych z obrzękami obwodowymi.
Właściwa terapia zaburzeń lipidowych nadal pozostaje wiodącym tematem w aspekcie prewencji poważnych powikłań sercowo-naczyniowych. Pomimo szerokiej gamy leków, jakimi na chwilę obecną dysponujemy, nadal niewielki odsetek chorych osiąga docelowe wartości poszczególnych frakcji profilu lipidowego. Od wielu lat terapia zaburzeń lipidowych, poza modyfikacją stylu życia, opiera się na dwóch głównych filarach: statynach i ezetymibie. Aktualne rekomendacje wskazują nawet na konieczność jednoczasowego włączania statyn i ezetymibu w poszczególnych grupach chorych, co zwiększa tym samym ich szansę na szybsze osiągnięcie celów terapeutycznych zgodnie z zasadą „im szybciej i im niżej, tym lepiej”.
Lerkanidypina to bloker kanałów wapniowych III generacji charakteryzujący się wysoką selektywnością względem naczyniowych kanałów wapniowych. Wyjątkowy profil działania lerkanidypiny przejawia się m.in. w silnym, stopniowym i długotrwałym efekcie wazodylatacyjnym. Lek ten wykazuje jednak nie tylko efekt hipotensyjny, ale również nefroprotekcyjny oraz cechuje się plejotropowym działaniem przeciwmiażdżycowym. Poza szerokim spektrum działania i unikatowym mechanizmem, wartością dodaną jest dobra tolerancja leku i bezpieczeństwo.
Leki z grupy β-adrenolityków mają zastosowanie nie tylko w chorobach układu sercowo-naczyniowego, ale również w terapii chorych z migrenami, zaburzeniami lękowymi czy nadczynnością tarczycy. Bisoprolol, selektywny β1-adrenolityk, zarejestrowany jest w monoterapii do leczenia nadciśnienia tętniczego i dławicy piersiowej, a w leczeniu skojarzonym do leczenia umiarkowanej do ciężkiej przewlekłej niewydolności serca z upośledzoną funkcją skurczową lewej komory serca (EFLV ≤ 35%). Wyniki badań z użyciem bisoprololu pokazują, że jest to lek bezpieczny i skuteczny w wyżej wymienionych grupach chorych, a jego zastosowanie wiąże się z wieloma korzyściami klinicznymi w grupie chorych najbardziej obciążonych.
Zaburzenia gospodarki lipidowej stanowią istotny problem w codziennej praktyce klinicznej. Chociaż możliwości terapeutyczne tej grupy chorych są aktualnie bardzo szerokie, niestety nadal większość pacjentów nie osiąga celów terapeutycznych. Standardem postępowania w leczeniu dyslipidemii pozostają nadal statyny, jednak w przypadku braku ich skuteczności lub nietolerancji zaleca się dołączenie do takiej terapii ezetymibu. Co więcej, dopuszcza się terapię kombinowaną (statyna + ezetymib) od początku leczenia zaburzeń lipidowych u tych chorych, u których szacowana poprawa parametrów lipidowych po zastosowaniu jedynie satyny nie pozwoli na osiągnięcie docelowych wartości cholesterolu LDL.
Treatment of heart failure according to the latest guidelines – how to do it in practice?
Benefits of using eplerenone in the treatment of cardiovascular diseases
Nadciśnienie tętnicze (HA) stanowi jeden z wiodących problemów terapeutycznych w codziennej praktyce klinicznej. Z uwagi na częste współistnienie HA z innymi chorobami, tj. zawał mięśnia sercowego, cukrzyca czy otyłość, optymalne postępowanie terapeutyczne jest szczególnie istotne celem redukcji całkowitego, już wyjściowo wysokiego ryzyka sercowo-naczyniowego. Na szczególną uwagę zasługuje indywidualizacja terapii w zależności od chorób współistniejących, która pozwoli na odpowiednie dopasowanie poszczególnych grup leków, by odnieść jak największe korzyści z leczenia i jednocześnie zminimalizować ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.