Dział: Otwarty dostęp

Metformina to lek stosowany głównie w terapii cukrzycy typu 2 od ponad 60 lat. Aktualnie jako lek uwrażliwiający na działanie insuliny zalecana jest także w innych typach cukrzycy, w tym u osób 
z typem 1 cukrzycy, a także w stanie przedcukrzycowym. Ma ona długą historię i bogate perspektywy na przyszłość. Podstawowym działaniem metforminy jest zmniejszanie insulinooporności. Mechanizm działania leku jest wielotorowy i nadal nie do końca poznany. Badania eksperymentalne i kliniczne pokazują, że metformina – poza standardowymi wskazaniami – może być skuteczna również w chorobach nowotworowych, sercowo-naczyniowych, wirusowym zapaleniu wątroby typu C, chorobach demielinizacyjnych czy zespole policystycznych jajników. Niewykluczone, że zostanie pierwszym lekiem przeciwstarzeniowym i przedłużającym życie.

Ostre uszkodzenie nerek kontrastem charakteryzuje się zmniejszeniem filtracji kłębuszkowej, które występuje w ciągu kilku dni po donaczyniowym podaniu jodowego środka kontrastowego. Mechanizmy patofizjologiczne, poprzez które środki kontrastowe powodują uszkodzenie nerek, nie zostały do ​​końca wyjaśnione. W artykule przedstawiono zasady rozpoznawania i zapobiegania rozwojowi ostrego pokontrastowego uszkodzenia nerek u chorych poddawanych koronarografii lub zabiegom na naczyniach wieńcowych.

Acute kidney damage by contrast is characterized by decreased glomerular filtration, which occurs within a few days after intravascular administration of iodine contrast agent. Pathophysiological mechanisms by which contrast agents cause kidney damage have not been fully explained. The work presents the principles of recognizing and preventing the development of acute post-contrast kidney damage in patients undergoing coronarography or coronary vessels.

Hipoglikemia to zmniejszenie stężenia glukozy we krwi poniżej wartości fizjologicznej. Najczęściej występuje w trakcie leczenia hipoglikemizującego cukrzycy, może jednak towarzyszyć różnym schorzeniom, w których dochodzi do nieadekwatnej sekrecji insuliny przez komórki beta bądź niedoboru hormonów kontrregulacyjnych wydzielanych w chwili wystąpienia hipoglikemii. Różnicowanie przyczyn hipoglikemii stanowi podstawę do podjęcia odpowiednich działań terapeutycznych, które zabezpieczają chorego przed kolejnymi epizodami zmniejszenia stężenia glukozy we krwi oraz przed powikłaniami, jakie niesie ze sobą hipoglikemia.

Hypoglycemia is defined as the decrease of blood glucose level below the physiological level. Hypoglycemic treatment of diabetes is the most common reason of hypoglecemia but it can occur also in other diseases related to inadequate β-cell insulin production or deficiency of counterregulatory hormones secreted as the response to decreasing glucose levels. Differentiation of hypoglycemia causes in the basis to introduce the proper therapeutic action which can prevent patients against subsequent episode and it’s consequences.

Pomimo znacznego postępu w leczeniu zawału serca (ZS), który dokonał się w ostatnich trzech dekadach, złośliwe arytmie komorowe stale pozostają istotnym problemem klinicznym u chorych z ZS. Chociaż wczesne leczenie interwencyjne oraz szybko wdrażana optymalna farmakoterapia wpłynęły na istotną redukcję częstości złośliwych arytmii komorowych wikłających ostrą fazę ZS, to w dalszym ciągu u 10% pacjentów rozwija się częstoskurcz komorowy (VT) i/lub migotanie komór (VF) we wczesnym okresie ZS. Publikowane dane pokazują, że złośliwe arytmie komorowe w przebiegu ZS są predyktorem istotnie gorszego rokowania wewnątrzszpitalnego. Bardziej dyskusyjny pozostaje wpływ VT/VF występującego okołozawałowo na rokowane długoterminowe, istnieją bowiem ograniczone i jednocześnie rozbieżne dane dotyczące wpływu arytmii komorowej na śmiertelność późną zależnie od okresu wystąpienia arytmii. Celem artykułu jest przedstawienie epidemiologii, etiopatogenezy oraz znaczenia rokowniczego arytmii komorowej wikłającej ZS, jak również aktualnych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczącego postępowania farmakologicznego i niefarmakologicznego w tej grupie chorych.

Despite major therapy advances over the last three decades complex ventricular arrhythmias (VAs) remains an essential clinical problem in patients with acute myocardial infarction (AMI). Although prompt revascularization as well as early introduction of optimal medical therapy have managed to significantly reduce the incidence of VAs complicating the early phase of AMI, still up to 10% of AMI patients develop ventricular tachycardia (VT) and/or ventricular fibrillation (VF) within the first hours after the onset of symptoms. Published data suggest that sustained VAs are predictors of worse in-hospital outcomes in the setting of AMI. However, the association of VAs with long-term prognosis seems to be more controversial, as there are limited and conflicting data on the impact of VAs on long-term outcomes depending on timing of arrhythmia. Therefore, the aim of this paper is to cover the clinical implications and pharmacological or non-pharmacological treatment of these arrhythmias in patients presenting with AMI.

W ciągu ostatnich trzech dekad dokonał się znaczący postęp w zakresie terapii chorób sercowo-naczyniowych. W oczywisty sposób przekłada się to na poprawę wskaźników przeżywalności, ale jednocześnie prowadzi do istotnego zwiększenia się populacji chorych z przewlekłą niewydolnością serca (PNS). Szacuje się, że u 30–36% pacjentów z PNS występują zaburzenia depresyjne, których częstość oraz nasilenie silnie korelują z zaawansowaniem niewydolności serca. Zgodnie z publikowanymi danymi, depresja wywiera istotny, niekorzystny wpływ na przebieg PNS. Jest ona bowiem związana z pogorszeniem jakości życia i nasileniem objawów niewydolności serca, a przede wszystkim stanowi niezależny predyktor zgonu oraz hospitalizacji z powodu dekompensacji PNS, zwiększając o ponad 40% ryzyko niekorzystnych zdarzeń sercowo-naczyniowych. Jak pokazują badania, leczenie depresji u chorych z PNS jest bezpieczne i pozwala na uzyskanie remisji nawet u 75% pacjentów. Jednak co najistotniejsze, skuteczne leczenie depresji wiąże się ze znamienną redukcją częstości zdarzeń sercowo-
-naczyniowych w obserwacji odległej.

In last 3 decades, major advances in therapy of cardiovasccular diseases have been achieved. These achievements are clearly associated with improvement in the survival indices, however at the same time they lead to significant increase in the incidence of chronic heart failure (CHF). It is estimated, that 30-36% of CHF patients are burdened with depression. Of note, depression incidence and severity of its symptoms are strictly correlated with severity of heart failure. According to published data, depression has deleterious impact on prognosis in CHF population, being associated with worsening in quality of life and CHF symptoms. Besides, depression has been proved to be the independent predictor of all-cause mortality and hospitalization due CHF decompensation, leading to over 40% increase in the incidence of major adverse cardiac events. On the basis of the published studies, treatment of depression in this population seems to be safe and allows to achieve remission even in 75% of CHF patients. What is most important, effective treatment of depression may be associated with significant improvement in long-term prognosis.

Optymalna, nowoczesna farmakoterapia chorych wysokiego i bardzo wysokiego ryzyka sercowo-
-naczyniowego, czyli pacjentów po przebytym zawale serca, z nadciśnieniem tętniczym oraz przewlekłą chorobą nerek stanowi podstawę postępowania terapeutycznego oraz punkt wyjścia kwalifikacji do innych, w tym inwazyjnych form leczenia. Wśród licznych opcji terapeutycznych szczególnie preferowane są te leki, które pozwalają na poprawę wydolności, redukcję objawów i tym samym poprawę jakości życia, a przede wszystkim redukcję śmiertelności z przyczyn sercowo-naczyniowych.

Optimal, modern pharmacotherapy in patients with high and very high risk of cardiovascular events, e.g. patients after myocardial infarction, hypertension and chronic kidney disease, is crucial for either therapeutic treatment and qualifications for others, including invasive forms of treatment. Among the many therapeutic options, there are drugs particularly preferred in mentioned diseases, which allow to reduce symptoms and improve the quality of life, and above all, reduce mortality from cardiovascular causes.

Przewlekła niewydolność serca (heart failure – HF) jest coraz częściej rozpoznawanym zespołem klinicznym, zwykle późnym etapem historii naturalnej wielu patologii, przede wszystkim choroby wieńcowej i nadciśnienia tętniczego. Obecne wytyczne rozpoznawania i leczenia przewlekłej HF wskazują na odrębności postępowania z chorymi z obniżoną frakcją wyrzutową lewej komory (left ventricular ejection fraction – LVEF) w porównaniu z pozostałymi chorymi – z zachowaną i umiarkowanie zredukowaną LVEF. Dlatego już na wstępnym etapie diagnostyki należy wykonać przezklatkowe badanie echokardiograficzne (transthoracic echocardiography – TTE) w celu obliczenia EF, określenia zmian strukturalnych serca odpowiedzialnych za HF, napełniania lewej komory oraz oszacowania współistniejącego nadciśnienia płucnego. Choć u większości chorych można tym sposobem uzyskać niezbędne informacje diagnostyczne i wdrożyć wynikające z nich zalecenia terapeutyczne, to w pozostałych przypadkach konieczne jest wykorzystanie innych technologii obrazowania układu sercowo-naczyniowego. Różnią się one między sobą i powinny być wykorzystywane zależnie od scenariusza klinicznego. Postęp, którego jesteśmy świadkami, doprowadzi wkrótce do znacznego upowszechniania zintegrowanego, jednoczasowego obrazowania serca i naczyń. Z drugiej strony, możliwe będzie śledzenie wczesnych zmian w przedklinicznej fazie chorób, m.in. prowadzących do miażdżycy. Nadal brakuje danych naukowych, w jakim zakresie niekwestionowana przydatność kliniczna obrazowania przekłada się na poprawę rokowania i danych dotyczących kosztów diagnostyki obrazowej.

Z roku na rok rośnie odsetek osób z nadwagą i otyłością. Może to zwiększać występowanie insulinooporności i jej dalszych konsekwencji w postaci zaburzenia gospodarki węglowodanowej i lipidowej. Stany przedcukrzycowe, definiowane jako nieprawidłowa glikemia na czczo (IFG) i/lub nieprawidłowa tolerancja glukozy (IGT) stają się istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2, a następnie występowania jej powikłań w postaci zaburzeń układu sercowo-naczyniowego. W tym artykule zastanowimy się nad zastosowaniem wybranych substancji naturalnych, tj.: berberyny, banaby oraz chromu, stosowanych przez wieki w ludowej medycynie chińskiej w celu regulowania gospodarki węglowodanowej. W świetle przeprowadzonych badań wydaje się, że warto rozważyć stosowanie suplementów diety, jako profilaktykę cukrzycy lub jako uzupełnienie (wspomaganie) terapii cukrzycy typu 2.