Ewolucja insulinoterapii bazalnej – w poszukiwaniu fizjologicznego ideału
Celem insulinoterapii bazalnej jest odtworzenie podstawowego, stałego wydzielania insuliny przez trzustkę, co jest kluczowe dla utrzymania stabilnej glikemii w okresach międzyposiłkowych i w nocy. Historycznie, pierwszą próbą osiągnięcia tego celu było zastosowanie insuliny o przedłużonym działaniu typu NPH (Neutral Protamine Hagedorn). Jej profil farmakokinetyczny, charakteryzujący się wyraźnym szczytem działania po kilku godzinach od podania oraz czasem działania nieprzekraczającym 16 godzin, był daleki od fizjologicznego ideału. Konsekwencją tego była duża zmienność glikemii oraz podwyższone ryzyko hipoglikemii, zwłaszcza nocnej, co stanowiło istotne ograniczenie w dążeniu do optymalnej kontroli metabolicznej 1.
Wprowadzenie analogów długo działających pierwszej generacji, takich jak insulina glargine U100 i insulina detemir, stanowiło znaczący postęp. Oferowały one bardziej płaski i przewidywalny profil działania w porównaniu z insuliną NPH, co przekładało się na mniejsze ryzyko hipoglikemii. Mimo to ich czas działania często nie pokrywał pełnych 24 godzin 2.
Dążenie do dalszego doskonalenia terapii doprowadziło do rozwoju analogów ultradługo działających. Koncepcja „idealnej” insuliny bazalnej ewoluowała, a jej definicja obejmuje obecnie kilka kluczowych cech: płaski, bezszczytowy profil farmakokinetyczny i farmakodynamiczny, czas działania przekraczający 24 godziny przy podaniu raz na dobę, minimalną zmienność wewnątrzosobniczą oraz zminimalizowane ryzyko hipoglikemii przy jednoczesnym osiąganiu celów glikemicznych. Rozwój tych cząsteczek odzwierciedla fundamentalną zmianę w filozofii terapii – celem nie jest już samo obniżenie stężenia glukozy, ale osiągnięcie kontroli glikemii przy maksymalnym bezpieczeństwie. Ocena skuteczności terapii insuliną nie opiera się wyłącznie na redukcji odsetka hemoglobiny glikowanej. Złożony cel terapeutyczny w równym stopniu priorytetyzuje unikanie hipoglikemii 3.
POLECAMY
Farmakologia i farmakodynamika analogów ultr
...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań czasopisma "Choroby Cywilizacyjne w Praktyce Lekarskiej – Kardiologia i diabetologia"
- Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
- Zniżki w konferencjach organizowanych przez redakcję
- ...i wiele więcej!
