Neuroosteoartropatia Charcota w codziennej praktyce

Diabetologia

Zespół stopy cukrzycowej i towarzyszące mu powikłania stanowią bardzo częsty problem kliniczny nie tylko w praktyce diabetologa. Cukrzycowa neuropatia obwodowa będąca najczęstszym przewlekłym powikłaniem choroby w swojej ekstremalnej postaci prowadzi do rozwoju neuroosteoartropatii. Schorzenie opisane przez francuskiego neurologa Jeana Martina Charcota pod koniec dziewiętnastego stulecia u chorych z kiłowym wiądem rdzenia jest obecnie najczęściej rozpoznawane w przebiegu cukrzycy. Pomimo tak długiej historii jest to choroba dalej często pomijana w standardowej diagnostyce różnicowej asymetrycznego obrzęku stopy. Opóźnienie diagnozy i prawidłowego postępowania prowadzi do poważnych komplikacji – owrzodzeń, infekcji tkanek miękkich, a wreszcie zapalenia kości i szpiku kostnego oraz ostatecznie utraty kończyny. Nowoczesne metody diagnostyczne i terapeutyczne pod warunkiem odpowiednio wczesnego zastosowania mogą uchronić pacjenta od amputacji.

Cukrzycowa neuropatia obwodowa jest statystycznie najczęściej występującym przewlekłym powikłaniem cukrzycy i dotyczy około 50% pacjentów z cukrzycą zarówno typu 1 (DM1), jak i 2 (DM2). Najczęstszą postacią neuropatii cukrzycowej jest symetryczna polineuropatia obwodowa, dotycząca nawet 75% przypadków [1–2]. Postawienie diagnozy wymaga wykluczenia innych znanych przyczyn neuropatii: choroby alkoholowej, czynników toksycznych, w tym neurotoksycznych chemioterapeutyków, niedoborów witaminowych (głównie witaminy B12), defektów dziedzicznych (choroba Charcot Marie Tooth, amyloidoza, porfiria, kiła) [2].
Do cech charakterystycznych należy skarpetkowo-rękawiczkowe rozmieszczenie dolegliwości, głównie należących do obszaru zaburzeń w zakresie czucia dotyku, bólu i temperatury. Zaburzenia dotyczą także czucia wibracji i propriocepcji [3]. Możliwe jest także występowanie postaci bólowej neuropatii, w której dominują objawy o charakterze mrowienia, pieczenia czy drętwienia, często wymagające specyficznego leczenia przeciwbólowego z użyciem środków przeciwdepresyjnych i przeciwdrgawkowych (przede wszystkim gabapentyny, pregabaliny czy duloksetyny. Wystąpienie charakterystycznych dla neuropatii deformacji czy owrzodzeń pozwala na rozpoznanie zespołu stopy cukrzycowej. Zespół stopy cukrzycowej według światowej organizacji zdrowia (WHO) definiujemy jako „obecność owrzodzeń, infekcji, destrukcji tkanek głębokich związanych z neuropatią oraz różnego stopnia niedokrwieniem kończyny dolnej” [3].
Do szczególnych postaci zespołu stopy cukrzycowej należy rozwijająca się niekiedy w toku choroby neuropatyczna osteoartropatia Charcota (Charcot neuro-osteoarthropathy, CN). Stopa Charcota dotyczy 0,1%–0,4% chorych na cukrzycę [4–5]. Samo schorzenie jest przede wszystkim chorobą kości i stawów...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Choroby Cywilizacyjne w Praktyce Lekarskiej – Kardiologia i diabetologia"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Zniżki w konferencjach organizowanych przez redakcję
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI