Autor: Anna Korzon-Burakowska

Pomimo wprowadzenia nowych terapii i poprawy leczenia oraz monitorowania cukrzycy powikłania naczyniowe obniżają jakość życia chorych i przyczyniają się do zwiększenia śmiertelności w tej populacji. Współczesne badania wskazują na kluczową rolę uszkodzenia warstwy glikokaliksu w rozwoju tych powikłań. Przywrócenie jego struktury i właściwych funkcji, takich jak utrzymywanie odpowiedniej przepuszczalności ściany naczynia, funkcji przeciwzakrzepowej oraz przeciwzapalnej, może mieć istotne znaczenie kliniczne w zapobieganiu i terapii mikro- i makroangiopatii cukrzycowej. Poszukiwane są leki, które mogą wspomóc terapię chorych oraz ochronę przed powikłaniami naczyniowymi poprzez wpływ na śródbłonek i modulację reakcji zapalnej. Jednym z nich jest obecny na naszym rynku sulodeksyd.

Retinopatia cukrzycowa jest najczęstszą postacią uszkodzenia siatkówki pochodzenia naczyniowego i najczęstszą przyczyną utraty wzroku w dorosłej populacji. Uszkodzenie siatkówki może występować u jednego na trzech pacjentów z cukrzycą, a ryzyko wzrasta wraz z czasem trwania cukrzycy. Prewencja retinopatii opiera się na dążeniu do dobrego wyrównania glikemii, kontroli ciśnienia tętniczego oraz dyslipidemii. W leczeniu stosuje się laseroterapię, która może zapobiec utracie wzroku (ale nie przywróci już utraconej ostrości widzenia), oraz witrektomię – w zaawansowanych przypadkach. Postępowanie farmakologiczne obejmuje dogałkowe iniekcje ze sterydów oraz podawanie monoklonalnego przeciwciała przeciwko ludzkiemu śródbłonkowemu czynnikowi wzrostu. Sulodeksyd może znaleźć zastosowanie jako terapia wspomagająca we wczesnych fazach retinopatii.

Ostatnie lata przyniosły znaczny postęp w terapii cukrzycy. Spowodowało to zmniejszenie częstości występowania powikłań ostrych i wydłużenie czasu przeżycia chorych na cukrzycę, ale w związku z obserwowanym na świecie wzrostem zachorowań na cukrzycę wzrasta również liczba osób obciążonych jej przewlekłymi powikłaniami, do których należy uszkodzenie obwodowego układu nerwowego. Jest to jedno z najczęściej występujących powikłań hiperglikemii, które jest powodem zwiększonej chorobowości i podwyższonego ryzyka zgonu chorych. U pacjentów z objawami neuropatii cukrzycowej, zwłaszcza leczonych metforminą, warto wykluczyć współistniejący niedobór witaminy B12, a w razie konieczności ją suplementować.Benfotiamina, pochodna tiaminy (witaminy B1), jest rekomendowana przez grupę ekspertów jako cząsteczka, której stosowanie należy rozważyć (jako jeden z elementów wielokierunkowej terapii) w leczeniu neuropatii cukrzycowej.

Neuropathy – the most challenging complication of diabetes 

Schorzenia układu sercowo-naczyniowego przyczyniają się do istotnego skrócenia czasu przeżycia chorych na cukrzycę. U tych pacjentów szczególnie często dochodzi do rozwoju niewydolności serca oraz niewydolności nerek. Najnowsze grupy leków, takie jak analogi GLP-1, a zwłaszcza leki z grupy inhibitorów kotransportera glukozowo-sodowego 2 (sodium-glucose cotransporter-2 – SGLT2), niosą nadzieję na poprawę losu chorych na cukrzycę – zarówno tych, u których rozpoznano już niewydolność serca, ale także u pacjentów będących w grupie podwyższonego ryzyka tych schorzeń. Wyniki badań wskazują również, że korzystne działanie inhibitorów SGLT2 może dotyczyć również chorych z niewydolnością serca, u których cukrzycy nie rozpoznawano. Prowadzone są również badania dotyczące zastosowania tej grupy leków w cukrzycy typu 1.

Wstęp: Zespół stopy cukrzycowej należy do najpoważniejszych powikłań cukrzycy i wiąże się ze zwiększoną chorobowością i śmiertelnością. Leczenie pacjentów z cukrzycowymi ranami stóp  nie jest trudne, jeśli podejmowane jest odpowiednio wcześnie i prowadzone z zachowaniem zasad tej terapii – najlepiej w wielospecjalistycznych poradniach specjalizujących się w leczeniu tego powikłania. Właściwa pielęgnacja stóp jest ważnym elementem profilaktyki.