Chory kardiologiczny ze współistniejącą cukrzycą – na co zwrócić uwagę? Opinia diabetologa

Leczenie cukrzycy to przede wszystkim kompleksowa edukacja pacjenta, właściwe postępowanie żywieniowe, zaplanowana aktywność fizyczna dostosowana do potrzeb i możliwości chorego. Wybór leków powinien uwzględniać wiele różnych indywidualnych cech pacjenta, w tym jego priorytety odnośnie do leczenia cukrzycy i innych celów (którym może być np. redukcja masy ciała), styl życia i jego zachowania zdrowotne, jak np. sen czy odpoczynek, praca zmianowa, choroby współistniejące, motywacja do leczenia, a także aspekty socjalne. Określenie celów leczenia w pigułce możliwe jest dzięki planowi smart – aby go przedstawić jasno, mierzalnie, osiągalnie, realistycznie i określić je w czasie. Powikłania sercowo-naczyniowe to największy problem współczesnej diabetologii. Spośród powikłań cukrzycy zdarzenia sercowo-naczyniowo-nerkowe, do których zaliczamy zawał serca, udar mózgu, niewydolność serca lub przewlekłą chorobę nerek, są uważane za najważniejsze przyczyny zgonu pacjentów z cukrzycą. W cukrzycy typu 2 ok. 60–70% chorych ma powikłania sercowo-naczyniowe. Cukrzyca trzykrotnie zwiększa śmiertelność z powodu chorób układu krążenia. Opieka nad takim chorym wymaga zintegrowanego podejścia wielu specjalistów [1, 2]. 
Jako leki pierwszego wyboru przy rozpoczynaniu leczenia farmakologicznego w cukrzycy typu 2 z bardzo wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym zgodnie z zaleceniami należy przede wszystkim rozważać w pierwszej kolejności inhibitory SGLT-2 lub agonistów receptora GLP-1 z lub bez metforminy. U pacjentów z udokumentowaną miażdżycową chorobą sercowo-naczyniową, niewydolnością serca, przewlekłą chorobą nerek lub współistnieniem wielu czynników ryzyka sercowo-naczyniowego wybór powinien być oczywisty i uwzględniać w pierwszej kolejności efekt sercowo-naczyniowy i nefroprotekcyjny leków. U wszystkich pacjentów z cukrzycą typu 2 na każdym etapie leczenia należy dążyć do osiągnięcia indywidualnie zdefiniowanych celów – glikemicznego oraz masy ciała. Wszystkie decyzje terapeutyczne dotyczące leczenia cukrzycy typu 2 powinny być podejmowane w porozumieniu z pacjentem i po uzyskaniu jego akceptacji. Zatem idealny lek powinien leczyć hiperglikemię, chronić serce i nerki pacjenta oraz pomóc mu w uzyskaniu pożądanej masy ciała [3]. 

Opieka nad pacjentem z cukrzycą

Monitorowanie i ocena glikemii są integralną częścią leczenia cukrzycy. Zgodnie z aktualnymi zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) u osób z cukrzycą ogólny cel wyrównania glikemii wyrażony wartością hemoglobiny glikowanej (HbA1c) wynosi nie więcej niż 7%. Istnieją również cele szczegółowe: u pacjentów z krótkotrwałą cukrzycą typu 2 do 5 lat od rozpoznania, u osób z cukrzycą typu 1, gdy dążenie do celu wyrównania glikemii nie jest związane ze zwiększonym ryzykiem niedocukrzenia i pogorszeniem jakości życia, oraz u dzieci i młodzieży niezależnie od typu cukrzycy, gdy dążenie do celu wyrównania glikemii nie jest powią...