Leczenie przeciwkrzepliwe w szczególnych grupach pacjentów z migotaniem przedsionków

Aktualne wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (European Society of Cardiology – ESC) zalecają stosowanie holistycznego, zintegrowanego postępowania u pacjentów z migotaniem przedsionków (atrial fibrillation – AF) według ścieżki ABC (A – leczenie przeciwkrzepliwe/zapobieganie udarowi mózgu, B – lepsza kontrola objawów, C – kontrola czynników ryzyka sercowo-naczyniowego/chorób współistniejących) [1]. Jedną z jego integralnych składowych jest leczenie przeciwkrzepliwe. Zintegrowana opieka nad pacjentami z AF powinna także opierać się na włączeniu pacjenta w proces terapeutyczny i uwzględnianiu jego preferencji [2].
U każdego pacjenta z rozpoznanym AF należy ocenić ryzyko udaru mózgu na podstawie skali klinicznej CHA2DS2-VASc (zastoinowa niewydolność serca, nadciśnienie tętnicze, wiek ≥ 75. r.ż., cukrzyca, udar mózgu, choroba naczyń, wiek 65–74 lata, płeć żeńska) [3]. U kobiet z punktacją w skali CHA2DS2-VASc = 2 oraz u mężczyzn z punktacją = 1 należy rozważyć włączenie leczenia przeciwkrzepliwego. Z kolei w przypadku kobiet z punktacją w skali CHA2DS2-VASc ≥ 3 oraz u mężczyzn z wynikiem ≥ 2 leczenie przeciwzakrzepowe jest zalecane w celu zapobiegania udarowi mózgu. W populacji pacjentów z niskim ryzykiem udaru mózgu (0 punktów u mężczyzn lub 1 punkt za płeć u kobiet) nie powinno się proponować im leczenia przeciwkrzepliwego. Chorym posiadającym wskazania do leczenia przeciwzakrzepowego powinno się zalecić doustne leki przeciwkrzepliwe niebędące antagonistami witaminy K (non-vitamin K antagonist oral anticoagulant – NOAC) zamiast antagonistów witaminy K (vitamin K antagonist – VKA), z wyjątkiem chorych z mechanicznymi zastawkami serca lub umiarkowanym do dużego zwężeniem zastawki mitralnej. 
Rzadkie bezwzględne przeciwwskazania do zażywania OAC obejmują aktywne, poważne krwawienie (w  przypadku którego powinno się zidentyfikować i leczyć źródło), choroby współistniejące (np. ciężka małopłytkowość < 50 tys. płytek krwi/µl, zaawansowana niedokrwistość w trakcie diagnostyki) lub niedawno przebyte krwawienie wewnątrzczaszkowe. W powyższych przypadkach można rozważyć niefarmakologiczne możliwości terapeutyczne, takie jak przezskórna eliminacja usz...