Karwedilol w leczeniu i profilaktyce niewydolności serca u chorych leczonych onkologicznie

Kardiologia

Szybki rozwój terapii antynowotworowych, wprowadzenie leków, cząsteczek czy wreszcie całkowicie nowych koncepcji terapeutycznych sprawia, że coraz częściej można się spotykać z problemem trudnych do przewidzenia powikłań. Kardiologiczne powikłania leczenia onkologicznego, z uwagi na potencjalnie śmiertelny charakter, pozostają w centrum zainteresowania klinicystów. Kardiotoksyczność definiowana jest jako zmniejszenie frakcji wyrzutowej lewej komory (left ventricular ejection fraction – LVEF) o ponad 10 punktów procentowych, do wartości mniejszej niż dolna granica normy. Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne (European Society of Cardiology – ESC) zaleca zastosowanie inhibitora konwertery angiotensyny (angiotensin-converting enzyme – ACE) [lub ARB (angiotensin receptor blockers)] w połączeniu z beta-adrenolitykiem w celu zapobiegania dalszej dysfunkcji serca lub rozwojowi niewydolności, chyba że takie leczenie jest przeciwwskazane. Dostępne w piśmiennictwie badania sugerują potencjalnie korzystny efekt karwedilolu w profilaktyce toksyczności związanej z zastosowaniem antracyklin. W przypadku rozwoju dysfunkcji skurczowej lewej komory terapia łączona z ACEI (angiotensin converting enzyme inhibitors) lub ARB może wiązać się z poprawą w zakresie LVEF. Zalecenia ESC jednoznacznie nakazują optymalizację w zakresie modyfikowalnych czynników ryzyka, jednak wytyczne dotyczące profilaktycznej farmakoterapii wymagają dalszych badań i obserwacji.

Szybki rozwój terapii antynowotworowych, wprowadzenie leków, cząsteczek czy wreszcie całkowicie nowych koncepcji terapeutycznych sprawia, że coraz częściej można się spotykać z problemem trudnych do przewidzenia powikłań. Agresywna terapia onkologiczna ukierunkowana na zwalczanie nowotworu swoim zasięgiem obejmuje wszystkie komórki i narządy. Układ endokrynny, trawienny, nerwowy czy sercowo-naczyniowy są szczególnie narażone na uszkodzenie.
Kardiologiczne powikłania leczenia onkologicznego, z uwagi na potencjalnie śmiertelny charakter, pozostają w centrum zainteresowania klinicystów. Uszkodzenie struktur układu krążenia obejmuje [1]:

POLECAMY

  • dysfunkcję mięśnia sercowego i niewydolność serca,
  • chorobę wieńcową,
  • wady zastawkowe,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • nadciśnienie tętnicze,
  • powikłania zakrzepowo-zatorowe,
  • uszkodzenie naczyń obwodowych i udar mózgu,
  • nadciśnienie płucne,
  • choroby osierdzia.

Kardiotoksyczność

Stanowisko ekspertów dotyczące monitorowania leczenia przeciwnowotworowego za pomocą technik obrazowych opublikowane w 2014 r. definiuje dysfunkcję serca wywołaną leczeniem onkologicznym jako spadek LVEF o > 10% do wartości < 53% [2].
Zmianom tym nie muszą towarzyszyć objawy niewydolności serca. Eksperci podkreślają, że badanie echokardiograficzne powinno obejmować dodatkowe parametry funkcji lewej komory, takie jak: analizę odkształcenia (strein), prędkości miokardialne czy MAPSE (mitral annular plane systolic excursion). Ponadto dysfunkcję skurczową podzielono na dwa typy, w zależności od mechanizmów powstania oraz odwracalności (tab. 1). Zwrócono również uwagę na ocenę funkcji rozkurczowej lewej komory i parametry funkcjonalne prawej komory serca. Wszystko po to, aby jak najwcześniej rozpoznawać subkliniczne uszkodzenie struktur i/lub funkcji mięśnia sercowego [3].
W dokumencie ESC dotyczącym toksycznego wpływu leczenia onkologicznego na układ sercowo-naczyniowy z 2016 r. zdefiniowano pojęcie kardiotoksyczności, przyjmując, że wartość 50% jest istotnym punktem dla nieprawidłowej LVEF [1, 4].
Kardiotoksyczność to dysfunkcja skurczowa mięśnia sercowego wywołana terapią przeciwno...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Choroby Cywilizacyjne w Praktyce Lekarskiej – Kardiologia i diabetologia"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Zniżki w konferencjach organizowanych przez redakcję
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI