Metformina jest najczęściej stosowanym doustnym lekiem przeciwcukrzycowym uważanym za bezpieczny i skuteczny w leczeniu cukrzycy typu 2: poprawia wyrównanie metaboliczne cukrzycy bez wywołania hipoglikemii, sprzyja redukcji masy ciała, a przy tym charakteryzuje się wysokim profilem bezpieczeństwa. Według wytycznych ADA 2021 oraz PTD 2021 metformina jest lekiem pierwszego wyboru w leczeniu cukrzycy typu 2: należy ją stosować u wszystkich chorych, o ile nie ma przeciwwskazań i jest dobrze tolerowana. W przypadku chorych z miażdżycową chorobą sercowo-naczyniową, skurczową niewydolnością serca, przewlekłą chorobą nerek oraz w przypadku pacjentów, u których współistnieje wiele czynników ryzyka sercowo-naczyniowego, należy rozważyć terapię skojarzoną metforminą z inhibitorem SGLT-2 (flozyną) lub agonistą receptora GLP-1. Ogólnometaboliczne właściwości metforminy sprawiają, że badacze coraz chętniej analizują jej prewencyjny wpływ na rozwój i progresję różnych chorób.
WHO uznała cukrzycę za epidemię XXI wieku. Liczba pacjentów z cukrzycą na świecie osiąga 415 mln. Międzynarodowa Federacja Diabetologiczna szacuje, że do 2040 r. liczba chorych wzrośnie do 640 mln [1]. Według danych z Narodowego Funduszu Zdrowia z 2019 r. na cukrzycę choruje już blisko 3 mln Polaków. Zdecydowana większość chorych ma cukrzycę typu 2, którą charakteryzuje hiperglikemia, insulinooporność tkanek oraz nieprawidłowe wydzielanie insuliny [2]. Lekiem pierwszego wyboru w leczeniu cukrzycy typu 2 jest metformina.
Metformina jest lekiem wyjątkowym – mimo upływu lat ma ugruntowaną pozycję w algorytmach leczniczych cukrzycy typu 2. Swoją popularność metformina zawdzięcza prawdopodobnie kilku cechom:
POLECAMY
- skutecznie poprawia wyrównanie metaboliczne cukrzycy bez wywołania hipoglikemii,
- sprzyja redukcji masy ciała,
- charakteryzuje się wysokim profilem bezpieczeństwa,
- wywiera działanie kardioprotekcyjne,
- jest tania.
Związek ten jest dimetylową pochodną biguanidu (1,1-dimetylobiguanid). Prekursorem metforminy jest galegina, alkaloid otrzymywany z rutwicy lekarskiej. Już w średniowieczu wykorzystywano tę roślinę jako leczącą poliurię [3, 4]. Za ojca metforminy uważa się francuskiego lekarza Jeana Sterne’a, który w swoich pracach przedstawił wiarygodne dane potwierdzające skuteczność metforminy w leczeniu cukrzycy. Pierwsza reklama metforminy miała miejsce w 1957 r. w czasopiśmie „La Presse Medical”. Ze względu na ryzyko kwasicy ketonowej metformina przez wiele lat nie mogła zdobyć kl...