Wykorzystanie substancji naturalnych w regulowaniu gospodarki węglowodanowej organizmu

Zaburzenia gospodarki węglowodanowej mogą mieć różne przyczyny. Prawidłowa glikemia jest określana jako stężenie glukozy na czczo < 100 mg/dl (5,6 mmol/l), a po obciążeniu glukozą < 140 mg/dl (7,8 mmol/l). Do rozpoznania cukrzycy konieczne jest dwukrotne stwierdzenie stężenia glukozy na czczo ≥ 126 mg/dl (7,0 mmol/l) lub ≥ 200 mg/dl (11,1 mmol/l) po obciążeniu glukozą. Pośrednie stężenia glukozy (glikemia na czczo 100–125 mg/dl oraz glikemia po 2 godzinach od obciążenia glukozą 140–199 mg/dl) określane są jako stan przedcukrzycowy. Zespół metaboliczny, rozpoznany zgodnie z zaleceniami NCEP (National Cholesterol Education Program), jest uznawany za równoważnik stanu przedcukrzycowego. Jest on silniejszym predyktorem rozwoju cukrzycy niż nieprawidłowa glikemia na czczo [1]. Stan przedcukrzycowy zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 aż 3–10-krotnie. Stwierdza się go u pacjentów z nieprawidłowym stężeniem glukozy na czczo (impaired fasting glucose – IFG) oraz nieprawidłową tolerancją glukozy (impaired glucose tolerance – IGT). Opieką medyczną powinni być już objęci pacjenci, u których rozpoznaje się IFG, czyli u tych, u których nastąpiło przekroczenie wartości prawidłowej 100 mg/dl (ale nie przekracza 126 mg/dl). U tych osób istnieje też możliwość przeprowadzenia doustnego testu obciążenia glukozą. Pacjenci ze stanem przedcukrzycowym po dwóch godzinach od podania roztworu zawierającego 75 g glukozy wykazują stężenie glukozy w surowicy w zakresie 140–199 mg/dl [2].
W Stanach Zjednoczonych stan przedcukrzycowy występuje u 57 mln osób [3], a uważa się, że liczba osób z nierozpoznanym stanem przedcukrzycowym jest jeszcze większa [4]. Na całym świecie szacuje się, że liczba osób ze stanem przedcukrzycowym wynosi 314 mln, a do 2025 r. wzrośnie do 418 mln [4]. Występuje on u ok. 15% Europejczyków w średnim wieku oraz u 35–40% osób w starszym wieku. W Polsce szacuje się, że dotyczy on co najmniej takiej samej liczebności populacji jak cukrzyca typu 2 [5]. Wśród pacjentów z nieprawidłową tolerancją glukozy ryzyko progresji do cukrzycy wynosi 6–10% rocznie. U tych, którzy mają dodatkowo nieprawidłową glikemię na czczo, ryzyko rozwoju cukrzycy w ciągu 6 lat sięga 65% [6]. Ryzyko rozwoju cukrzycy przez 7 lat u pacjentów z zespołem metabolicznym, ale bez IGT, wynosi 12%, natomiast w przypadku spotkania się obu tych czynników rośnie aż do 55% [7].
Dane pokazują, że stan przedcukrzycowy może mieć różne nasilenie, jednak w najcięższej postaci może doprowadzić do ryzyka sercowo-naczyniowego, podobnie jak cukrzyca typu 2. Dane epidemiologiczne wykazały również, że powikłania cukrzycy pojawiają się wcześnie, w trakcie progresji od okresu z prawidłową tolerancją glukozy do jawnej postaci cukrzycy. Wczesne etapy rozwoju cukrzycy typu 2 nie dają zwykle widocznych objawów klinicznych, w związku z czym diagnoza stawiana jest zwykle zbyt późno, a jedyną możliwością leczenia staje się farmakoterapia. Dlatego wczesne rozpoznanie i leczenie osób ze stanem przedcukrzycowym pozwalają spowolnić lub opóźnić rozwój cukrzycy i związanych z nią chorób sercowo-naczyniowych. Obciążenie ekonom...