Autor: Maria Łukasiewicz

The place of fenofibrate in lipid-lowering therapy in diabetic patients

Nadciśnienie tętnicze odpowiada za 10 milionów zgonów rocznie, dyslipidemia za 4 miliony. Obydwie jednostki chorobowe, poza niezaprzeczalnym udziałem genetyki w patogenezie, są przede wszystkim skutkiem nieprawidłowego stylu życia. Mała aktywność fizyczna, niewłaściwa dieta, nadwaga i otyłość, palenie tytoniu oraz starszy wiek przekładają się na rosnące ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych, zarówno tych zakończonych, jak i niezakończonych zgonem. Właściwa stratyfikacja ryzyka (oparta na najnowszych wytycznych dotyczących prewencji chorób sercowo-naczyniowych), następnie wdrożenie skutecznego postępowania niefarmakologicznego oraz odpowiedni dobór farmakoterapii, prowadzące do osiągnięcia wyznaczonych celów, mogą uchronić pacjentów nie tylko przed powikłaniami, ale przede wszystkim przed rozwojem objawowej miażdżycy. To z kolei pozwoli przerwać patofizjologiczne kontinuum sercowo-naczyniowe, chroniąc pacjentów przed wystąpieniem ostrego lub przewlekłego zespołu wieńcowego, a w konsekwencji niewydolności serca.

Od ponad 50 lat obserwuje się coraz mocniejszą pozycję beta-adrenolityków w farmakoterapii większości chorób układu sercowo-naczyniowego. Wraz ze wzrostem ich zastosowania szuka się leku idealnego dla konkretnego pacjenta. W toku powyższych poszukiwań stworzono beta-blokery wazodylatacyjne – karwedilol i nebiwolol. Pierwszy z nich, poprzez działanie zarówno na receptory α, jak i β, znacznie poprawił rokowanie pacjentów z ciężką (NYHA III i IV) niewydolnością serca (badanie COPERNICUS) oraz okazał się lekiem znacznie bezpieczniejszym dla pacjentów ze współistniejącą cukrzycą i chorobami układu sercowo-naczyniowego. Nebiwolol natomiast, dzięki wybiórczości receptorowej oraz oddziaływaniu na syntezę tlenku azotu, pozytywnie wpłynął na skuteczność leczenia niewydolności serca w populacji geriatrycznej (badanie SENIORS). Ponadto poprzez swoją szczególną kardioselektywność (ma ponad trzykrotnie wyższe powinowactwo do receptorów β1 niż bisoprolol) pozwolił na stosowanie beta-adrenolityków nawet u pacjentów z chorobami obturacyjnymi układu oddechowego. Z uwagi na dodatkowe właściwości beta-blokerów konieczne jest dobieranie preparatu dla konkretnego chorego i odchodzenie od efektu klasy.

For over 50 years, an increasingly higher rank of beta-blocker has been observed in the pharmacotherapy of the majority of cardiovascular diseases. As their use grows, the „ideal medicine” for the particular patient is being sought. In the course of this research, vasodilating beta-blockers – carvedilol and nebivololol – were created. The first one, by acting on both α and β receptors, significantly improved the prognosis of patients with severe (NYHA III and IV) heart failure (COPERNICUS study) and turned out to be a much safer drug for patients with coexisting diabetes and cardiovascular diseases. Nebivololol, on the other hand, thanks to receptor selectivity and influence on nitric oxide synthesis, increased the effectiveness of heart failure treatment in geriatric population (SENIORS study). Moreover, due to its special cardioselectivity (it has more than three times higher affinity for β1 receptors than bisoprolol), it allowed the use of beta-adrenolitics even in patients with obstructive respiratory diseases. Due to the additional properties of beta-blockers, it is necessary to select a particular drug for a specific patient, straying from the class effect.