Autor: Magdalena Dudek

Choroba naczyń wieńcowych, choroby tętnic obwodowych oraz udary mózgu najczęściej spowodowane są współwystępującą choroba miażdżycową. Mimo stosowania tradycyjnej terapii przeciwpłytkowej, opartej na kwasie acetylosalicylowym (ASA), u części pacjentów nadal występują incydenty niedokrwienne, takie jak zawały serca i udary. Nowoczesne podejścia skupiają się na połączeniu ASA z terapią przeciwkrzepliwą, szczególnie rywaroksabanem w małej dawce (2,5 mg dwa razy dziennie), co wykazało skuteczność w redukcji incydentów niedokrwiennych. Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) zalecają, aby rozważyć stosowanie takiej terapii skojarzonej u pacjentów z wysokim ryzykiem niedokrwienia, ale przy niskim ryzyku krwawienia. Leczenie takie należy rozważyć szczególnie u osób z cukrzycą, przewlekłą chorobą nerek oraz wielonaczyniową chorobą naczyń wieńcowych. Terapia skojarzona ASA z rywaroksabanem przynosi największe korzyści pacjentom z przewlekłą chorobą miażdżycową o wysokim ryzyku, umożliwiając skuteczniejszą prewencję wtórną.

Niewydolność serca (HF) jest zespołem klinicznym charakteryzującym się występowaniem objawów takich jak duszność, zmęczenie i obrzęki. Nieprawidłowości w strukturze lub funkcji mięśnia sercowego, w konsekwencji prowadzące do podwyższonego ciśnienia wewnątrzsercowego i zmniejszenia pojemności minutowej serca, są przyczyną HF. Na całym świecie na HF cierpi około 26 milionów osób, co zwiększa koszty opieki zdrowotnej i obniża jakość życia pacjentów. Przyczyny HF w krajach rozwiniętych to głównie przewlekły zespół wieńcowy oraz nadciśnienie tętnicze. Algorytmy zawarte w wytycznych ESC pozwalają z dużym prawdopodobieństwem ustalić rozpoznanie HF w krótkim czasie. Diagnostyka HF opiera się na ocenie czynników ryzyka, objawów, badaniach EKG, echokardiograficznym oraz oznaczeniu peptydów natriuretycznych. HF klasyfikowana jest według frakcji wyrzutowej lewej komory (LVEF), wyróżniając niewydolność serca z obniżoną frakcją wyrzutową lewej komory ≤ 40% (HFrEF), z łagodnie obniżoną frakcją wyrzutową powyżej 40% ale poniżej 50% (HFmrEF), niewydolność serca z zachowaną frakcją wyrzutową lewej komory ≥50% (HFpEF). Farmakoterapia HF obejmuje β-adrenolityki, ACEI/ARNI, MRA i SGLT2i, a także diuretyki w razie cech przewodnienia. Personalizowane leczenie ma na celu zmniejszenie objawów, poprawę jakości życia oraz zapobieganie ponownym hospitalizacjom. Niezmiernie istotne jest wczesne wdrożenie pełnej farmakoterapii niewydolności serca, a także jej szybka intensyfikacja.