W badaniu Finnish Diabetes Prevention Study wykazano, że interwencja dotycząca stylu życia, obejmująca redukcję masy ciała, całkowitego spożycia tłuszczu, w tym nasyconych kwasów tłuszczowych, oraz zwiększenie spożycia błonnika pokarmowego, a ponadto także aktywności fizycznej, wiąże się z redukcją ryzyka cukrzycy typu 2 o 58%. Ważne miejsce w zapobieganiu cukrzycy ma spożycie błonnika pochodzącego z produktów zbożowych, co jednoznacznie wykazano w wielu badaniach prospektywnych. Podobne działanie ma regularne spożywanie jogurtu. Na ryzyko cukrzycy niekorzystnie wpływa regularne spożywanie czerwonego mięsa, zwłaszcza przetworzonego. W metaanalizie, która objęła ponad 440 tys. uczestników, wykazano, że codzienne spożywanie 50 g przetworzonego mięsa nasila ryzyko cukrzycy o 51%. Oszacowano, że zastąpienie jednej porcji czerwonego mięsa dziennie przez jedną porcję orzechów, niskotłuszczowego mleka lub pełnoziarnistych produktów zbożowych wiąże się z obniżeniem ryzyka cukrzycy typu 2 o 16–35%. Do żywieniowych czynników zwiększających ryzyko cukrzycy należy także spożywanie izomerów trans nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz nasyconych kwasów tłuszczowych. Spożycie kwasów tłuszczowych n-3 wykazuje działanie protekcyjne. Dieta śródziemnomorska ma udowodnione miejsce w profilaktyce cukrzycy typu 2. Metaanaliza, która objęła 8 metaanaliz i 5 badań klinicznych z randomizacją (randomized controlled trials – RCT), wykazała, że ten model żywienia może wiązać się z redukcją ryzyka cukrzycy o 19–23%.
Autor: Dorota Szostak-Węgierek
dr hab. nauk o zdrowiu, dr med., Zakład Dietetyki Klinicznej, Warszawski Uniwersytet Medyczny