Cukrzyca stanowi istotny czynnik ryzyka rozwoju miażdżycy, a powikłania naczyniowe prowadzą z kolei do pogorszenia jakości i skrócenia trwania życia. U wielu chorych na cukrzycę stwierdza się współistniejącą hipercholesterolemię, hipertriglicerydemię lub dyslipidemię mieszaną, które również są uznanymi silnymi czynnikami ryzyka progresji miażdżycy. Klinicznym następstwem takiej konstelacji chorób jest gwałtowne przyspieszenie procesu aterogenezy i rozwój powikłań. Spostrzeżenie to doprowadziło do wzmożenia wysiłków nad ograniczeniem umieralności w grupie chorych na cukrzycę poprzez przyjęcie aktywnej postawy lekarzy koncentrującej się na modyfikacji stylu życia i stosowaniu leków hipolipemizujących. Za najważniejszy czynnik ryzyka w aspekcie profilu lipidowego uznano zwiększone stężenie cholesterolu LDL. Redukcję jego stężenia osiąga się najczęściej za pomocą statyn i ezetymibu. Z kolei w terapii hipertriglicerydemii, która może prowadzić do ostrego zapalenia trzustki, a także zwiększenia ryzyka sercowo-naczyniowego, wykorzystuje się przede wszystkim fibraty i kwasy omega-3.
W artykule przedstawione zostaną aktualne zalecenia dotyczące wskazań do rozpoczęcia terapii, wyniki dużych badań klinicznych związanych z leczeniem hipolipemizującym w populacji chorych na cukrzycę typu 2, a także wskazówki dotyczące dawkowania leków i spodziewanego efektu klinicznego. W ostatniej części wskazane będą dwie najbardziej obiecujące substancje, które być może w niedalekiej przyszłości dołączą do zestawu leków stosowanych w hiperlipidemiach.
Diabetes is a disease that accelerates atherosclerosis, which in turn leads to vascular complications that shorten life span and reduce the quality of life. Many patients with diabetes suffer from concomitant hypercholesterolemia, hypertriglyceridemia or mixed dyslipidemia, which are also well-known risk factors of atherosclerosis. As a consequence of the coexistence of those two conditions acceleration in atherogenesis and a rise in cardiovascular complications rates are seen. This clinical observation has led clinicians to a proactive approach in the treatment of hyperlipidemias in diabetic patients, which includes therapeutic lifestyle change and the use of lipid lowering drugs. LDL cholesterol has been found as a main target for the treatment of lipid disorders. Its reduction is achieved primarily by statin and ezetimibe therapy. Hypertriglyceridemia, which is responsible for acute pancreatitis and less prominent elevation of cardiovascular risk, is dealt with using fibrates and omega-3 fatty acids.
This article includes indications and therapeutic thresholds in the hyperlipidemic patients with diabetes, which are based on clinical guidelines and results of large-scale clinical trials that included diabetic participants. Additionally, a description of lipid lowering potential of drugs is provided.
Finally, a section on novel and promising approaches to treat hyperlipidemia are briefly described.